(Nay Pyi Taw, 24 July 2019)

Union Minister for International Cooperation U Kyaw Tin participated at the Ministerial Meeting of the Coordination Bureau of the Non-Aligned Movement (NAM) held in Caracas, Venezuela from 20 to 21 July 2019 and delivered a statement in the debate under the theme “Promotion and Consolidation of Peace through Respect for International Law”. The Ministerial Meeting was presided over by the current Chair of the Movement, Minister of the People's Power for Foreign Affairs of the Bolivarian Republic of Venezuela and attended by 78 Member States of the Movement and 4 observer States and 7 international organizations and 2 countries as special guests.

Union Minister U Kyaw Tin made a statement in the first session of the debate of the Ministerial Meeting on 20 July 2019 recalling that the Non-Aligned Movement was founded based on the Bandung Principles at the height of the Cold War and had envisaged a peaceful and prosperous world and a just and equitable order where states can determine independently their own destinies. Regardless of the profound changes of the world, he added, the founding principles and purposes of the Movement still remained relevant and valid. He emphasized the importance for all NAM member states to remain committed to the core principles of the Movement, especially the principles of respect for the sovereignty and territorial integrity, justice, equality and mutual respect among nations without interfering in the internal affairs of another country and settlement of disputes by peaceful means. In today's world, developing countries are still far from enjoying the right to determine their own destiny or resolve their own internal problems in their own way best suited to their own circumstances. Even some of the United Nations today are focusing more on retribution than helping the countries resolve their problems by peaceful means. It is the duty of the United Nations to help in bringing conflicting communities together rather than making them further apart. The unity of the Movement is therefore of paramount importance to stand up together against their common challenges. He also urged the NAM member states to be careful not to allow anyone to misuse the platform of the Movement to serve one’s own political agenda against other member states.

The Union Minister stated that observance of the principles of international law applicable to each member state is of utmost importance for the maintenance of the world peace and security. He reminded, however, that application of international law must be based on principles of objectivity, impartiality and avoidance of double standard. He expressed serious concern over the claim of jurisdiction of ICC to a country which is not a party to the Rome Statute, citing the 1969 UN Vienna Convention on International Treaties which clearly states that “no treaty can be imposed on a country that has not ratified it”. The extension of the jurisdiction to a non-party may have a reverberating effect to all non-parties and challenges the long established legal principles such as legal certainty. It will also run counter to the principles enshrined in the UN Charter and set a very dangerous precedence in international law.

The Union Minister also took the opportunity to brief the meeting on Rakhine issue, highlighting that the issue of Rakhine is just one of the many challenges facing Myanmar in its efforts for peace, national reconciliation, development and democracy. But the world’s attention is focused on the negative aspect of this particular issue due to the one-sided media campaign, wrongfully depicting it as a religious issue. It is neither an issue of religious persecution nor an issue of driving an ethnic group out of the country as widely portrayed. He highlighted that it is a political and economic issue involving cross-border irregular migration since colonial time, poverty, lack of rule of law and security. There had been deep rooted history of tensions, mutual mistrust and fear between the ethnic communities of Rakhine and the migrant communities. It will take time to educate both communities to live harmoniously. The Union Minister also pointed out the fact that in the remaining parts of Myanmar, people of different faiths are living in peace and harmony. Religious edifices of different faiths stand side by side under each other's shades in many cities of Myanmar. It is utmost important to try to understand different narratives, the historical facts and complete information about this communal conflict before making a judgement of the issue.

The Union Minister underscored that Myanmar fully shares the concern over the plight of all communities affected by the violences. He stressed that it should not be overlooked that the violence was ignited by provocative coordinated attacks of ARSA terror group against multiple police outposts on 9 October 2016 and on 25 August 2017. The violences were committed by both sides and affected all communities. He assured that the Government must therefore provide safety and security and protect the rights of all affected communities, not just one community. That is why the civilian government, immediately after taking office, set up the necessary mechanisms to tackle the issue including Advisory Commission on Rakhine State led by Dr. Kofi Anan on its own volition to seek a long-lasting solution to the issue. Many overlook the fact that this massive outflows of the displaced persons was manipulated by staging provocative brutal attacks by ARSA as part of their strategy to attract the world’s attention to advance their political agenda. Many conveniently ignore these underlying facts and the sufferings, insecurity and legitimate fears of many ethnic communities in Rakhine State. The Government is fully committed to find a sustainable solution that would lead to peace, stability and development for all people in Rakhine State. The Government has recently taken steps to speed up implementation of the recommendations of the Kofi Annan Commission in remaining key areas and also finalised a National Strategy for closure of all IDP camps in consultation with the UN and external experts.

The Union Minister mentioned that the most pressing task now is to remove the obstacles hindering the repatriation and reiterated the readiness of the Government to receive all the returnees who can be verified as former residence in accordance with the bilateral arrangements. He stressed that the following week, the Government of Myanmar will despatch a team comprising of Myanmar high-level officials accompanied by representatives of ASEAN and AHA Centre to Bangladesh to inform the displaced persons about the preparations made for their return. The Government of Myanmar has already provided Bangladesh with a long list of verified persons. He underscored that if both neighbours follow the bilateral arrangements, the repatriation can be made a success, as has been done before. The main obstacle is the presence of hardline groups inside Bangladesh who do not want repatriation but international pressure to create a so-called “Safe Zone” to advance their political agenda. The Government of Myanmar is creating a conducive environment for the returnees in cooperation with UN agencies and our ASEAN team. Trilateral MoU with UNDP and UNHCR was extended in last May and access has been given to over eighty villages in Rakhine State during their four rounds of field assessments. The ASEAN team submitted its report on their preliminary assessment to the recent ASEAN Summit which has tasked the ASEAN Secretary-General to follow up the team’s recommendations.

The Union Minister also pointed out that the issue of Rakhine State is a complex one that requires time and space to build trust and harmony among communities. In these efforts, the Government of Myanmar would welcome willing partners who really wish to see the sustainable resolution of the issue. Myanmar stands ready to resolve the issue with the cooperation of Bangladesh based on the bilateral agreement reached. In this regard, the Union Minister also informed the meeting that he had recently extended an invitation to the Minister of Foreign Affairs of Bangladesh to visit Myanmar to discuss the issue.

The meeting adopted the Final Document, Caracas Political Declaration, Political Declaration on Palestine and General report. The Ministerial Meeting was preceded by Senior Officials Meeting on 18 and 19 July.

In the Final Document, the Ministers, among others, stressed on the implementation of the bilateral arrangements of the return of displaced persons from Rakhine State and underscored the importance of creating conducive conditions in Rakhine State for the voluntary return of displaced persons to Myanmar in a safe and dignified manner. The Ministers also welcomed ASEAN's efforts to support Myanmar Government in providing humanitarian assistance and to facilitate the repatriation of process through the work of the ASEAN Secretary-General and the AHA Centre.

While in Caracas, the Union Minister held bilateral meeting with Deputy Minister for Asia, Middle East and Oceania of the Ministry of People's Power for Foreign Affairs of the Bolivarian Republic of Venezuela, the current Chair of the NAM.

ကာရာကတ်စ်မြို့၌ ကျင်းပခဲ့သည့် ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုညှိနှိုင်းရေးဗျူရို ဝန်ကြီးအဆင့်အစည်းအဝေးသို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကျော်တင် တက်ရောက်မိန့်ခွန်းပြောကြား

(၂၄-၇-၂၀၁၉ ရက်၊ နေပြည်တော်)

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကျော်တင်သည် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၊ ကာရာကတ်စ်မြို့၌ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၀ ရက်နေ့မှ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သည့် ဘက်မလိုက် လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့၏ ညှိနှိုင်းရေးဗျူရို ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေးသို့ ပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ “အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဉပဒေ လေးစားလိုက်နာခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းမှုမြှင့်တင်ရေးနှင့် ခိုင်မာတောင့်တင်းအောင် ဆောင်ရွက်ရေး’’ ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ကျင်းပသည့် ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်တွင် မိန့်ခွန်းတစ်ရပ် ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါအစည်းအဝေးတွင် လက်ရှိ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှု ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ဗင်နီဇွဲလား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက သဘာပတိအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး၊ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံပေါင်း (၇၈) နိုင်ငံ၊ လေ့လာသူ (၄) နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း (၇) ခု၊ အထူးဖိတ်ကြားထားသည့် ဧည့်နိုင်ငံ (၂) နိုင်ငံတို့မှ ကိုယ်စားလှယ်များတက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေး၏ ပထမနေ့တွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကျော်တင်က မိန့်ခွန်းပြောကြားရာ၌ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှု (Non- Aligned Movement – NAM) အဖွဲ့ကြီးသည် စစ်အေးကာလ အရှိန်မြင့်တက်နေချိန်ကာလတွင် ဘန်ဒေါင်းမူဝါဒများကို အခြေခံ၍ စတင်ဖွဲ့စည်း ခဲ့ပြီး၊ ငြိမ်းချမ်း၍ သာယာဝပြောသည့် ကမ္ဘာကြီး ပေါ်ပေါက်လာစေရန်နှင့် တရားမျှတခြင်း၊ သာတူညီမျှခြင်းတို့နှင့်အတူ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ကံကြမ္မာကို လွတ်လပ်စွာဖြင့် စဉ်းစားဆုံးဖြတ်နိုင်စေရေးတို့ကို မျှော်မှန်းခဲ့ ကြောင်း၊ ယနေ့ ကမ္ဘာ့အခြေအနေများ ပြောင်းလဲလာခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှု၏ အခြေခံမူကြီးများနှင့် မူလရည်မှန်းချက်ကြီးများမှာ ယနေ့တိုင် ဆီလျော်မှန်ကန်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ ဘက်မလိုက်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအနေဖြင့်လည်း အဖွဲ့ကြီး၏ အခြေခံမူကြီးများ၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးကို လေးစားလိုက်နာရေး၊ တရားမျှတမှု၊ သာတူညီမျှမှုနှင့် အခြားနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်မစွက်ဖက်ရေး၊ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား အပြန်အလှန် လေးစားမှုရှိရေး၊ အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းသောနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းရေးစသည့် အခြေခံမူဝါဒများကို အစဉ်အမြဲ လေးစားလိုက်နာရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယနေ့ကမ္ဘာကြီးတွင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအနေဖြင့် မိမိတို့၏ ကံကြမ္မာကို မိမိတို့ကိုယ်တိုင် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နှင့် မိမိတို့၏ ပြည်တွင်းရေးပြဿနာကို နိုင်ငံ၏ ပကတိအခြေအနေ၊ အနေအထားနှင့် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည့် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းခွင့်ရရှိရန် အလှမ်းဝေးနေဆဲဖြစ်နေသေးကြောင်း၊ အချို့ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် ပြဿနာအား ငြိမ်းချမ်းသည့်နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းပေးခြင်းထက် ဝေဖန်အပြစ်ပေးအရေးယူရေးကိုသာ အာရုံစိုက်နေကြကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ၏ တာဝန်မှာ ပြဿနာ ဖြစ်ပွားနေသည့် အသိုက်အဝန်းများအကြား ပိုမိုစိတ်ဝမ်းကွဲမှု ပိုမိုဖြစ်ပွားလာစေခြင်းထက် ပိုမိုနီးကပ်မှု ရှိလာစေရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးရန်သာဖြစ်ကြောင်း၊ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအနေဖြင့် ကမ္ဘာ့စိန်ခေါ်မှုများကို အတူတကွ ရင်ဆိုင်နိုင်ရန်အတွက် အဖွဲ့ကြီး၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုသည် အလွန်အရေးကြီးကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအကျိုးအမြတ် ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ အခြား အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအပေါ် ထိခိုက်နစ်နာစေမည့် လုပ်ရပ်မျိုးအတွက် ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့အား အလွဲသုံးစားပြုလုပ်ခြင်းကို ခွင့်မပြုသင့်ကြောင်း အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ပြောကြားရာတွင် ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံချင်းစီအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေ မူဝါဒများကို လေးစားလိုက်နာရန် အထူးအရေးကြီးကြောင်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအရ အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်ရာ၌ ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျရေး၊ ဘက်မလိုက်ရေး၊ စံနှုန်းနှစ်မျိုးကျင့်သုံးမှု (double standard) ကို ရှောင်ရှားရေး ဟူသည့် မူဝါဒများပေါ်တွင် အခြေခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရောမစာချုပ် (Rome Statute) ၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ မဟုတ်သည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအပေါ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့် တောင်းဆိုနေသည့်ကိစ္စမှာ မိမိတို့အတွက် စိုးရိမ်ပူပန်ဖွယ်ရာဖြစ်ကြောင်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စာချုပ်များ ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂဗီယင်နာကွန်ဗင်းရှင်း (၁၉၆၉) (1969 UN Vienna Convention on International Treaties) တွင် မည်သည့်စာချုပ်ကမှ ယင်းစာချုပ်အား အတည်ပြု ပါဝင်ထားခြင်းမရှိသည့် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံအပေါ်တွင် အာဏာသက်ရောက်ခြင်း မရှိစေရဟု ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားကြောင်း၊ အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်သည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအပေါ် တရားစီရင်ခွင့် ချဲ့ထွင်လာခြင်းသည် စာချုပ်အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်သည့် နိုင်ငံအားလုံးအထိ ဂယက်ရိုက်ခတ်လာမည်ဖြစ်ပြီး၊ ကာလကြာမြင့်စွာဖြင့် အခိုင်အမာတည်ရှိလာခဲ့သည့် ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ မူဝါဒများကိုလည်း စိန်ခေါ်လိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းသည် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ် စာတမ်းပါ မူဝါဒများနှင့်လည်း သွေဖည်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေတွင် အလွန်အန္တရာယ် ရှိသည့် အစဉ်အလာတစ်ခု ဖြစ်သွားစေမည်ဖြစ်ကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အခွင့်ကြုံခိုက် ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ရာ၌ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းကိစ္စသည် မြန်မာအစိုးရ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အမျိုးသား ပြန်လည် သင့်မြတ်ရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းမှုကာလတွင် ရင်ဆိုင်နေရသည့် စိန်ခေါ်မှုများအနက် တစ်ခုမျှသာဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ယင်းကိစ္စအား ဘာသာရေးပြဿနာ တစ်ရပ်အဖြစ် မှားယွင်းစွာ ပုံဖော်ရေးသား ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိသည့် တစ်ဖက်သတ် သတင်းမီဒီယာ လှုံ့ဆော်မှုများကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အရေး၏ မကောင်းသည့် ရှုထောင့်ကိုသာ ကမ္ဘာက အထူးအာရုံစိုက် လျက်ရှိကြောင်း၊ အမှန်စင်စစ် ရခိုင်ပြည်နယ်ကိစ္စသည် ဘာသာရေးဖိနှိပ်မှု ပြဿနာတစ်ရပ် မဟုတ်ကြောင်း၊ ထို့ပြင် အကျယ်တဝင့် ချဲ့ကားပုံဖော်နေကြသကဲ့သို့ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုတစ်ခုအား နိုင်ငံအတွင်းမှ မောင်းထုတ်နေခြင်းလည်း မဟုတ်ကြောင်း၊ ယင်းသည် ကိုလိုနီခေတ်ကတည်းက စတင်ခဲ့သော ပုံမှန်မဟုတ်သည့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဝင်ရောက်မှု၊ ဆင်းရဲမှု၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုနှင့် လုံခြုံမှု မရှိခြင်းတို့ ရောယှက်ပါဝင်နေသည့် နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးပြဿနာ တစ်ရပ်ပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စု အသိုက်အဝန်းများနှင့် ရွှေ့ပြောင်းအသိုက်အဝန်းများအကြား အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့မှုနှင့် ကြောက်ရွံ့မှုနှင့် တင်းမာမှုတို့သည် သမိုင်းတစ်လျှောက် နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်တွယ်လာခဲ့ကြောင်း၊ အသိုက်အဝန်းနှစ်ရပ် သဟဇာတ မျှတစွာဖြင့် အတူတကွ ပြန်လည်ပေါင်းစည်း နေထိုင်နိုင်ရန်အတွက် အချိန်ယူရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ အခြား နေရာများတွင်မူ ကိုးကွယ်မှု အယူဝါဒ ကွဲပြားသူများသည် ငြိမ်းချမ်းစွာနှင့် သဟဇာတမျှတစွာဖြင့် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်လျက်ရှိကြကြောင်း၊ ထို့အပြင် မတူညီသည့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်သူများ၏ ဘာသာရေး အဆောက်အဦများသည်လည်း မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့အများအပြားတွင် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု နီးနီးကပ်ကပ် တည်ရှိနေကြကြောင်း၊ ယခုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ တစ်စုံတရာ အကဲဖြတ် သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်ချက် မချမှတ်မီ မတူညီသည့် နောက်ကြောင်းရာဇဝင်၊ သမိုင်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်များနှင့် လက်ရှိပေါ်ပေါက်နေသည့် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် သတင်းအချက်အလက်အပြည့်အစုံကို သိမြင်နားလည်အောင် ကြိုးစားအားထုတ်ရန် အလွန်အရေးကြီးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆက်လက်၍ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ပြောကြားရာ၌ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ပဋိပက္ခကြောင့် ထိခိုက် ခံစားခဲ့ရသည့် အသိုက်အဝန်းအားလုံး၏ ဆင်းရဲဒုက္ခများအတွက် စိုးရိမ်မှုရှိကြောင်း၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၉ ရက်နေ့နှင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့ တို့တွင် ရဲကင်းစခန်း အများအပြား ကို ARSA အကြမ်းဖက်အဖွဲ့က တစ်ပြိုင်နက်တည်း ချိန်ကိုက်တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အကြမ်းဖက်မှု စတင်ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်သည်ကို မျက်ကွယ်ပြုထားခြင်း မပြုသင့်ကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် အသိုက်အဝန်းအားလုံး ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မိမိတို့အနေဖြင့် အသိုက်အဝန်းတစ်ခုတည်းအတွက်မဟုတ်ဘဲ အထိခိုက်ခံ အသိုက်အဝန်းအားလုံး၏ အခွင့်အရေးကို အကာအကွယ်ပေးရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ရေရှည်တည်တံ့သည့် အဖြေရရှိစေရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် နိုင်ငံ့တာဝန် စတင်ယူပြီး အချိန်ကာလမှာပင် ဒေါက်တာ ကိုဖီအာနန် ဦးဆောင်သည့် ရခိုင်ပြည်နယ် ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင် အပါအဝင် ပြဿနာဖြေရှင်းနိုင်ရန် လိုအပ်သည့် ယန္တရားများကို မိမိတို့၏ သဘောဆန္ဒအလျောက် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ARSA အကြမ်းဖက်အဖွဲ့၏ နည်းဗျူဟာ တစ်ရပ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက် ရရှိစေရန်နှင့် ကမ္ဘာမှ အာရုံစူးစိုက်မှု ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ ချိန်ကိုက်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ယခုကဲ့သို့ လူအများအပြား နေရပ်စွန့်ခွာခြင်း ပေါ်ပေါက်စေရန် ဖန်တီးခဲ့သည်ဆိုသည့်အချက်ကို အများက လျစ်လျူရှုထားကြကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စု အသိုက်အဝန်း အများအပြား၏ ကြောက်ရွံ့မှု၊ မလုံခြုံမှု၊ ထိခိုက်ခံစားရမှုနှင့် နောက်ခံ အကြောင်းရင်းများကို လူအများက လွယ်လင့်တကူ လျစ်လျူရှုထားကြကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း မှီတင်းနေထိုင်သူအားလုံး၏ ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ငြိမ်ချမ်းရေးကို ရှေးရှုသည့် ရေရှည်တည်တံ့သည့် အဖြေရရှိစေရေးကို အပြည့်အဝ ကတိကဝတ်ထားရှိပါကြောင်း၊ ကိုဖီအာနန်ကော်မရှင်၏ အကြံပြုချက်များအနက် ကျန်ရှိနေသေးသည့် အရေးကြီးကိစ္စရပ်များအား အကောင်အထည်ဖော်ရေးကို အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂနှင့် ပြင်ပမှ ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်၍ IDP စခန်းများ ပိတ်သိမ်းရေးအတွက် အမျိုးသား မဟာဗျူဟာတစ်ရပ်ကို အပြီးသတ်ရေးဆွဲပြီးလည်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

လက်ရှိအရေးအကြီးဆုံး ဆောင်ရွက်ရမည့် ကိစ္စရပ်တစ်ခုမှာ နေရပ်ပြန်လာရေးကို အနှောင့်အယှက် ပေးနေသည့် အဟန့်အတားများကို ဖယ်ရှားရေးပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း စိစစ်အတည်ပြုနိုင်သူများအားလုံးကို မြန်မာနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအကြား နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက် များနှင့်အညီ ပြန်လည်လက်ခံသွားရန် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆင်သင့်ရှိကြောင်းကို ထပ်လောင်း ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ လာမည့် ရက်သတ္တပတ်အတွင်း အာဆီယံနှင့် AHA Center မှ ကိုယ်စားလှယ်များ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများပါဝင်သည့် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်ပြီး နေရပ်ပြန်လာရေးအတွက် ပြင်ဆင်ထားသည့် အခြေအနေများကို နေရပ်စွန့်ခွာသူများအား ရှင်းလင်းပြောကြားကြမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာဘက်မှ စိစစ်ပြီး နေရပ်စွန့်ခွာသူများ၏ အမည်စာရင်း များစွာကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ ပေးအပ်ထားခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အိမ်နီးချင်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးက နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်များကို လိုက်နာကြမည်ဆိုပါက နေရပ်ပြန်လာရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ယခင်က ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့်နည်းတူ အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လောလောဆယ် ရင်ဆိုင်နေရသည့် အဓိကအခက်အခဲမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအတွင်းရှိ သဘောထားတင်းမာသည့် အုပ်စုက နေရပ်ပြန်လာခြင်းကို အမှန်တကယ် လိုလားခြင်းမရှိဘဲ ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက် အောင်မြင်စေရန်နှင့် “safe zone” ထူထောင်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာမှ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ဖိအားပေးရေးကိုသာ လိုလားနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းများနှင့် အာဆီယံတို့နှင့် ပူးပေါင်း၍ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် နေရပ်ပြန်လာမည့်သူများအတွက် ကောင်းမွန်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု ဖန်တီးပေးရေးကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရနှင့် ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးမှုအစီအစဉ် (UNDP)၊ ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (UNHCR) တို့အကြား လက်မှတ်ရေးထိုး ထားသည့် နားလည်မှုစာချွန်လွှာကို ပြီးခဲ့သည့် မေလအတွင်းက သက်တမ်း ထပ်မံတိုးမြှင့်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပြီး၊ UNDP နှင့် UNHCR တို့မှ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ကွင်းဆင်းလေ့လာမှု (၄) ကြိမ်အတွင်း ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာပေါင်း (၈၀) ကျော်ကို သွားရောက်ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ မကြာသေးမီက ကျင်းပခဲ့သည့် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ အာဆီယံလေ့လာအကဲဖြတ်ရေး အဖွဲ့က ၎င်း၏ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ကနဦးလိုအပ်ချက်ဆန်းစစ်လေ့လာမှု အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းခဲ့ရာ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်က အာဆီယံအဖွဲ့၏ ထောက်ခံတင်ပြချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်သွားရန် တာဝန်ပေးခဲ့ကြောင်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

ထို့ပြင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ပြောကြားရာ၌ ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကိစ္စသည် နက်နဲရှုပ်ထွေးပြီး အသိုက်အဝန်းများအကြား ယုံကြည်မှုနှင့် သဟဇာတရှိမှု တည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် အချိန်နှင့် အခြေအနေပေးရန် လိုအပ်ပါကြောင်း၊ ပြဿနာအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သည့် အဖြေရရှိရေးကို လိုလားသည့် မိတ်ဖက်များအား မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ချက်များတွင် ပါဝင်ရန် ကြိုဆိုပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံအကြား ချုပ်ဆိုထားသည့် နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်များနှင့်အညီ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုဖြင့် ပြဿနာဖြေရှင်းသွားရန် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆင်သင့်ရှိပါကြောင်း၊ အဆိုပါကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအား မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ရန် ဖိတ်ကြားထားပြီးလည်း ဖြစ်ပါကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အစည်းအဝေးတွင် အပြီးသတ်စာတမ်း၊ ကာရာကတ်စ်နိုင်ငံရေးကြေညာချက်၊ ပါလက်စတိုင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ ဝန်ကြီးအဆင့်ကော်မတီ၏ ကြေညာချက်နှင့် အထွေထွေ အစီရင်ခံစာတို့ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့၏ ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေးမတိုင်မီ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက်နေ့မှ ၁၉ ရက်နေ့အထိ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများ၏ အစည်းအဝေးကို ကျင်းပခဲ့သည်။

ဘက်မလိုက်အဖွဲ့၏ အပြီးသတ်စာတမ်းတွင် ဝန်ကြီးများအနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှ နေရပ်စွန့်ခွာသူများအား ပြန်လည်လက်ခံရေးဆိုင်ရာ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်အား အကောင်အထည်ဖော်ရေးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ မိမိတို့သဘောအလျောက် ပြန်လာကြမည့်သူများအတွက် ကောင်းမွန်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်း ဖန်တီးပေးရန် အရေးကြီးသည့်အချက်ကို အလေးထားကြောင်း၊ ပြန်လည်လက်ခံရေးလုပ်ငန်း အဆင်ပြေချောမွေ့စေရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးအပ်ရေးတို့အတွက် မြန်မာအစိုးရ၏ ဆောင်ရွက်ချက်များအား အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ်နှင့် AHA Centre တို့မှတစ်ဆင့် ပံ့ပိုးကူညီရန် အာဆီယံ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုများကို ကြိုဆိုကြောင်းစသည်ဖြင့် ထည့်သွင်းဖော်ပြထား ပါသည်။

ကာရာကတ်စ်မြို့၌ ရှိစဉ်အတွင်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့၏ လက်ရှိဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ၏ ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။